در سال‌های اخیر، کاهش نرخ زاد و ولد و پیری جمعیت به یکی از نگرانی‌های اصلی دولت جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده است. در همین راستا، برنامه‌های مختلفی از سوی دولت برای تشویق به فرزندآوری و حمایت از خانواده‌ها تدوین شده است. یکی از مهم‌ترین این برنامه‌ها، وام فرزندآوری است که در سال ۱۴۰۳ با تغییرات جدیدی از جمله افزایش مبلغ و تسهیل شرایط دریافت اجرایی شده است. در این مقاله، به طور جامع به شرایط، مراحل و جزئیات وام فرزندآوری خواهیم پرداخت تا خانواده‌های ایرانی بتوانند با اطلاعات کامل برای دریافت آن اقدام کنند.
هدف از اعطای وام فرزندآوری
وام فرزندآوری در چارچوب قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت طراحی شده است. این وام به‌عنوان یک تسهیلات قرض‌الحسنه با هدف حمایت از خانواده‌ها و تشویق جوانان به تشکیل خانواده و فرزندآوری اعطا می‌شود. سیاست‌های جمعیتی کشور، به‌ویژه در دهه‌های اخیر، بر افزایش جمعیت جوان متمرکز شده و وام فرزندآوری یکی از ابزارهای مالی دولت برای رسیدن به این هدف است. کاهش نرخ باروری در بسیاری از شهرستان‌های کشور، پیری جمعیت و افزایش فشارهای اقتصادی بر خانواده‌ها از جمله دلایلی است که دولت را به سمت ارائه این تسهیلات سوق داده است.
شرایط دریافت وام فرزندآوری ۱۴۰۳
برای دریافت وام فرزندآوری در سال ۱۴۰۳، متقاضیان باید چندین شرط اساسی را داشته باشند. این شرایط شامل موارد زیر است:
۱. تاریخ تولد فرزند 1400 به بعد باشد.
یکی از شروط اصلی دریافت این وام، تاریخ تولد فرزند است. بر اساس قوانین جدید، وام فرزندآوری تنها به نوزادانی که از تاریخ ۱ فروردین ۱۴۰۰ به بعد متولد شده‌اند، تعلق می‌گیرد. این تاریخ به‌عنوان مبنای شروع حمایت‌های مالی دولت برای فرزندآوری تعیین شده است.
۲. نرخ باروری شهرستان محل تولد کمتر از 2.5 درصد باشد.
وام فرزندآوری به شهرستان‌هایی تعلق می‌گیرد که نرخ باروری آن‌ها کمتر از ۲.۵ باشد. این شرط به‌منظور تشویق فرزندآوری در مناطقی که نرخ زاد و ولد پایین‌تری دارند، وضع شده است. به‌عنوان مثال، شهرستان‌هایی مانند زابل که نرخ باروری آن‌ها بالاتر از ۲.۵ است، مشمول این تسهیلات نمی‌شوند.
۳. تابعیت و مدارک هویتی متعلق به ایران باشد.
متقاضیان وام فرزندآوری باید تابعیت جمهوری اسلامی ایران را داشته باشند. به عبارت دیگر، پدر و فرزند باید هر دو دارای مدارک هویتی معتبر ایرانی شامل شناسنامه و کارت ملی باشند. در غیر این صورت، امکان دریافت این وام وجود ندارد.
۴. محدودیت تعداد فرزندان 5 فرزند است.
وام فرزندآوری برای هر فرزند تنها یک بار اعطا می‌شود. این به این معناست که اگر خانواده‌ای قبلاً برای فرزند خود این وام را دریافت کرده باشد، دیگر نمی‌تواند برای همان فرزند دوباره درخواست کند. همچنین، این وام حداکثر به پنج فرزند از هر خانواده تعلق می‌گیرد.
۵. ضمانت و مدارک بانکی موثق
برای دریافت وام فرزندآوری، نیاز به ارائه یک ضامن معتبر وجود دارد. برخی بانک‌ها علاوه بر ضامن، سفته نیز به‌عنوان تضمین دریافت می‌کنند. در برخی موارد، امکان ارائه حساب یارانه یا سهام عدالت به‌عنوان وثیقه برای دریافت وام وجود دارد.
مقاله پیشنهادی: وام ازدواج
مبلغ وام فرزندآوری و دوره‌های پرداخت آن
مبلغ وام فرزندآوری بر اساس تعداد فرزندان در هر خانواده متفاوت است. هر خانواده می‌تواند به ازای هر فرزند خود از مبالغ مختلفی وام بهره‌مند شود. این مبالغ به شرح زیر است:
۱. فرزند اول:
برای فرزند اول، مبلغ ۴۰ میلیون تومان وام تعلق می‌گیرد که دوره بازپرداخت آن ۳۶ ماهه (سه ساله) است. این مبلغ به‌منظور کمک به خانواده‌ها برای تامین هزینه‌های اولیه فرزندآوری اعطا می‌شود.
۲. فرزند دوم:
برای فرزند دوم، مبلغ وام به ۸۰ میلیون تومان افزایش پیدا می‌کند و دوره بازپرداخت آن به ۴۸ ماه (چهار سال) تمدید می‌شود. این مبلغ برای خانواده‌هایی که به دنبال افزایش تعداد فرزندان خود هستند، حمایت بیشتری فراهم می‌کند.
۳. فرزند سوم:
در صورتی که خانواده صاحب فرزند سوم شود، مبلغ وام به ۱۲۰ میلیون تومان می‌رسد و دوره بازپرداخت آن ۶۰ ماه (پنج سال) تعیین شده است. این مبلغ برای پوشش هزینه‌های بیشتر خانواده‌ها در نظر گرفته شده است.
۴. فرزند چهارم:
برای فرزند چهارم، مبلغ وام فرزندآوری ۱۵۰ میلیون تومان است و خانواده‌ها ۷۲ ماه (شش سال) فرصت دارند تا این مبلغ را بازپرداخت کنند.
۵. فرزند پنجم و بیشتر:
در نهایت، برای فرزند پنجم و فرزندان بعدی، مبلغ وام ۲۰۰ میلیون تومان تعیین شده است و دوره بازپرداخت آن ۸۴ ماه (هفت سال) است.
وام فرزند آوری برای فرزندان دوقلو و چند قلو
خانواده‌هایی که صاحب دوقلو یا چند قلو می‌شوند، به ازای هر فرزند به طور جداگانه وام دریافت می‌کنند. به‌عنوان مثال، اگر خانواده‌ای دوقلو داشته باشد، برای فرزند اول ۴۰ میلیون تومان و برای فرزند دوم ۸۰ میلیون تومان وام تعلق می‌گیرد. در مجموع، ۱۲۰ میلیون تومان وام برای این خانواده اعطا خواهد شد. در صورتی که این فرزندان، سوم و چهارم خانواده باشند، این مبلغ به ۲۷۰ میلیون تومان خواهد رسید.
شرایط بازپرداخت وام فرزندآوری
وام فرزندآوری با شرایط قرض‌الحسنه و نرخ کارمزد ۴ درصد سالیانه اعطا می‌شود. یکی از ویژگی‌های مهم این وام، دوره تنفس ۶ ماهه است. این دوره به متقاضیان امکان می‌دهد تا شش ماه پس از دریافت وام، نیازی به پرداخت اقساط نداشته باشند. پس از اتمام این دوره، بازپرداخت اقساط وام فرزندآوری آغاز می‌شود. برای مثال، اگر وام فرزندآوری با دوره بازپرداخت ۳۶ ماهه دریافت کرده باشید، پس از ۶ ماه دوره تنفس، ۳۰ ماه برای پرداخت اقساط خواهید داشت.
بانک‌ها کارمزد وام فرزندآوری را به دو روش از متقاضیان دریافت می‌کنند:
۱. روش ماهانه:
در این روش، کارمزد وام به صورت ماهانه به اقساط اضافه می‌شود و وام‌گیرنده مبلغ مشخصی را هر ماه پرداخت می‌کند که شامل اصل وام و کارمزد است.
۲. روش نزولی:
در این روش، بانک کارمزد سالانه را به صورت یکجا در ابتدای هر سال دریافت می‌کند و مبلغ اقساط ماهانه تنها شامل اصل وام می‌شود. این روش باعث می‌شود که در مجموع سود کمتری نسبت به روش ماهانه پرداخت شود.
مراحل ثبت‌نام و دریافت وام فرزندآوری
برای دریافت وام فرزندآوری، متقاضیان باید از طریق سامانه تسهیلات قرض‌الحسنه فرزندآوری به نشانی www.ve.cbi.ir ثبت‌نام کنند. مراحل ثبت‌نام به شرح زیر است:
۱. ورود به سامانه و ثبت اطلاعات
در گام اول، متقاضیان باید به سامانه مراجعه کرده و اطلاعاتی مانند شماره ملی پدر، تاریخ تولد، استان محل تولد، شماره ملی فرزند، تاریخ تولد فرزند، آدرس محل سکونت و کد پستی را وارد کنند. پس از وارد کردن اطلاعات، یک کد رهگیری ۱۰ رقمی به شماره موبایل متقاضی ارسال می‌شود که باید برای مراحل بعدی حفظ شود.
۲. تعیین شعبه بانک عامل
پس از ثبت‌نام، سامانه شعبه بانک عامل را مشخص می‌کند و متقاضی باید ظرف ۱۲ روز کاری با مدارک لازم به بانک معرفی شده مراجعه کند.
۳. ارائه مدارک به بانک
مدارک مورد نیاز شامل اصل و کپی شناسنامه پدر و فرزند، کارت ملی و یک فقره سفته است. پس از ارائه این مدارک و تایید بانک، مبلغ وام به حساب متقاضی واریز می‌شود.
۴. پیگیری وضعیت ثبت‌نام
متقاضیان می‌توانند وضعیت ثبت‌نام خود را از طریق سامانه و با استفاده از کد رهگیری پیگیری کنند. در صورتی که مدارک کامل نباشد یا متقاضی در زمان تعیین شده به بانک مراجعه نکند، اطلاعات ثبت‌نامی حذف خواهد شد و باید مجدداً اقدام به ثبت‌نام کنند.
مدارک لازم برای ثبت‌نام و دریافت وام فرزندآوری
برای دریافت وام فرزندآوری، متقاضیان باید مدارک زیر را به بانک ارائه دهند:
- اصل و کپی شناسنامه پدر و فرزند
- اصل و کپی کارت ملی پدر
- کد پستی و آدرس دقیق محل سکونت
- سفته و ضامن معتبر
مزایای وام فرزندآوری
وام فرزندآوری یکی از تسهیلات مالی مهم برای حمایت از خانواده‌هاست و مزایای متعددی دارد:
- بدون نیاز به سپرده‌گذاری: این وام بدون نیاز به سپرده‌گذاری در بانک اعطا می‌شود.
- کارمزد پایین: وام با کارمزد ۴ درصد سالانه ارائه می‌شود که نسبت به سایر وام‌های بانکی بسیار پایین‌تر است.
- دوره تنفس: شش ماه دوره تنفس به وام‌گیرندگان امکان می‌دهد تا بدون فشار مالی اقساط خود را پرداخت کنند.
- انعطاف‌پذیری در ارائه ضمانت: امکان استفاده از حساب یارانه یا سهام عدالت به‌عنوان وثیقه برای این وام وجود دارد.
سوالات متداول
۱. آیا وام فرزندآوری به مادر هم تعلق می‌گیرد؟
وام فرزندآوری به پدر فرزند تعلق می‌گیرد، اما در شرایطی که پدر فوت کرده یا حضانت فرزند به مادر واگذار شده باشد، مادر می‌تواند متقاضی دریافت وام باشد.
۲. آیا برای دوقلوها وام جداگانه تعلق می‌گیرد؟
بله، به هر فرزند دوقلو وام جداگانه تعلق می‌گیرد. به عنوان مثال، اگر دوقلوها فرزند اول و دوم خانواده باشند، به فرزند اول ۴۰ میلیون تومان و به فرزند دوم ۸۰ میلیون تومان وام تعلق می‌گیرد.
۳. آیا برای دریافت وام فرزندآوری نیاز به ارائه کارت پایان خدمت است؟
خیر، برای دریافت وام فرزندآوری نیازی به ارائه کارت پایان خدمت نیست.
نتیجه‌گیری
وام فرزندآوری یک تسهیلات مهم و موثر است که از سوی دولت برای حمایت از خانواده‌ها و تشویق به زاد و ولد ارائه می‌شود. با توجه به شرایط تسهیل‌شده، دوره‌های بازپرداخت طولانی و کارمزد پایین، این وام فرصتی مناسب برای خانواده‌هاست تا با استفاده از حمایت مالی دولت، هزینه‌های مرتبط با تولد و تربیت فرزندان خود را تامین کنند. توجه به شرایط و قوانین دریافت این وام و مراجعه به موقع به بانک‌های عامل می‌تواند فرآیند دریافت وام را برای متقاضیان آسان‌تر کند.
